|
Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα διακρίνεται σε
τρείς βαθμίδες εκπαίδευσης:
Επιλέξτε από το μενού την βαθμίδα για την οποία
θέλετε να μάθετε περισσότερα.
Τα κείμενα προέρχονται από το Εθνικό Κέντρο
Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΚΕΠ).
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
παρέχεται από το Νηπιαγωγείο που
συνιστά την προσχολική εκπαίδευση και το
Δημοτικό που συνιστά τον πρώτο κύκλο της
υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
Το Νηπιαγωγείο έχει ως στόχο την υποστήριξη και
ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της
διαδικασίας κοινωνικοποίησης που παρέχεται από την
οικογένεια. Επιδιώκει την ενίσχυση της
ψυχοκινητικής, κοινωνικής, συναισθηματικής, νοητικής
και ηθικής ανάπτυξης των νηπίων, τόσο σε ατομικό όσο
και σε ομαδικό επίπεδο. Ενισχύει την αισθητική
καλλιέργεια, την πνευματική ανάπτυξη, τη συνολική
ανάπτυξη κινητικών και πνευματικών δεξιοτήτων.
Στην Ελλάδα έχει επίσης θεσμοθετηθεί η λειτουργία
του Ολοήμερου Νηπιαγωγείου με
διευρυμένο ωράριο δημιουργικής απασχόλησης, από τις
08.00 μέχρι τις 16.00, για τα νήπια και σταδιακά
εντάσσονται σ' αυτό τα νηπιαγωγεία της χώρας.
Επίσης, λειτουργούν και Ειδικά Νηπιαγωγεία
για νήπια με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Η φοίτηση στο Νηπιαγωγείο διαρκεί δύο χρόνια, από
την ηλικία των τεσσάρων μέχρι των έξι ετών, και
αποτελεί στάδιο προετοιμασίας που συμβάλει στην
ένταξη των παιδιών στο Δημοτικό Σχολείο.
Το Δημοτικό Σχολείο ανήκει στην Υποχρεωτική
Εκπαίδευση. Η φοίτηση σε αυτό είναι υποχρεωτική και
διαρκεί έξι χρόνια, από την ηλικία των έξι μέχρι των
δώδεκα ετών.
Το Δημοτικό Σχολείο έχει ως βασικό στόχο την
ολόπλευρη, αρμονική και ισόρροπη πνευματική και
σωματική ανάπτυξη των μαθητών, ώστε, ανεξάρτητα από
φύλο και καταγωγή, να έχουν τη δυνατότητα να
εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να
ζήσουν δημιουργικά.
Κατά τη διάρκεια της φοίτησης στο Δημοτικό Σχολείο
διαμορφώνεται και διευρύνεται η σχέση μεταξύ της
δημιουργικής δραστηριότητας και της μελέτης
αντικειμένων, καταστάσεων και φαινομένων και
αναπτύσσονται οι μηχανισμοί που ενισχύουν την
αφομοίωση της γνώσης. Το Δημοτικό Σχολείο βοηθάει
τους μαθητές να κατανοήσουν θεμελιώδεις έννοιες και
βαθμιαία να αποκτήσουν την ικανότητα να ανάγονται
στην περιοχή της αφηρημένης σκέψης και να
χειρίζονται ορθά τον προφορικό και γραπτό λόγο.
Στην Ελλάδα σταδιακά εφαρμόζεται η λειτουργία του
Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου με
διευρυμένο ωράριο λειτουργίας και εμπλουτισμένο
αναλυτικό πρόγραμμα, όπου εντάσσονται κατά
προτεραιότητα τα παιδιά των εργαζόμενων γονέων,
καθώς και Προγράμματα Ενισχυτικής
Διδασκαλίας για μαθητές που παρουσιάζουν
μαθησιακές δυσκολίες και για αλλοδαπούς μαθητές.
Επίσης, λειτουργούν Ειδικά Σχολεία
και Τάξεις Ένταξης για παιδιά με ειδικές
εκπαιδευτικές ανάγκες. Παράλληλα λειτουργούν από το
1996 Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης
για την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών αναγκών
ομάδων με κοινωνικές, πολιτισμικές ή θρησκευτικές
ιδιαιτερότητες.
Η διαδικασία προαγωγής των μαθητών του Δημοτικού
Σχολείου από τάξη σε τάξη γίνεται χωρίς εξετάσεις,
εφόσον αυτοί έχουν φοιτήσει για χρονικό διάστημα
μεγαλύτερο από το μισό του διδακτικού έτους και
εφόσον κατά την κρίση του δασκάλου τους
ανταποκρίνονται στους όρους αξιολόγησης που
αποδεικνύουν το βαθμό κατάκτησης των γνώσεων που
αντιστοιχούν στην τάξη στην οποία φοιτούν. Στο τέλος
κάθε διδακτικού έτους δίνεται στους μαθητές τίτλος
προόδου.
Με την ολοκλήρωση της ΣΤ' τάξης περατώνεται η
φοίτηση στο Δημοτικό Σχολείο και εκδίδεται Τίτλος
Σπουδών, ο οποίος διαβιβάζεται υπηρεσιακώς σε
Γυμνάσιο της περιοχής προκειμένου οι μαθητές να
συνεχίσουν τη φοίτησή τους σ' αυτό.
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
παρέχεται σε δύο κύκλους: Την υποχρεωτική
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση που προσφέρεται από το
Γυμνάσιο και τη μεταϋποχρεωτική
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση που προσφέρεται από το
Ενιαίο Λύκειο και τα
Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια
(Τ.Ε.Ε.).
Το Γυμνάσιο καλύπτει τα τρία τελευταία χρόνια της
υποχρεωτικής εκπαίδευσης και οι μαθητές φοιτούν σ'
αυτό από την ηλικία των δώδεκα μέχρι των δεκαπέντε
ετών.
Η εκπαίδευση που παρέχεται στο Γυμνάσιο, όπως
αναφέρεται στο σχετικό Νόμο, έχει ως στόχο να
προωθήσει την ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών με βάση
τις δυνατότητες που έχουν στην ηλικία αυτή και τις
απαιτήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν στη ζωή.
Ειδικότερα, το Γυμνάσιο βοηθά τους μαθητές να
διευρύνουν το σύστημα αξιών τους, να συμπληρώσουν
και να συνδυάσουν την κατάκτηση της γνώσης με τους
ανάλογους κοινωνικούς προβληματισμούς, να
καλλιεργήσουν τη γλωσσική τους έκφραση, να
αναπτύξουν ομαλά το σώμα τους, να γνωρίσουν τις
διάφορες μορφές της τέχνης, να διαμορφώσουν
αισθητικό κριτήριο, να συνειδητοποιήσουν τις
δυνατότητες, κλίσεις, δεξιότητες και τα ενδιαφέροντά
τους.
Λειτουργούν ημερήσια Γυμνάσια καθώς και εσπερινά.
Στα εσπερινά Γυμνάσια γίνονται δεκτοί εργαζόμενοι
μαθητές εφόσον έχουν συμπληρώσει το 14ο έτος της
ηλικίας τους. Επίσης, στην Ελλάδα λειτουργούν
Μουσικά Γυμνάσια, Γυμνάσια
Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και Γυμνάσια με τμήμα
Αθλητικής Διευκόλυνσης.
Για τους μαθητές του Γυμνασίου με μαθησιακές
δυσκολίες, καθώς και για τους αλλοδαπούς μαθητές
παρέχεται Ενισχυτική Διδασκαλία με την παρακολούθηση
ιδιαίτερου προγράμματος στα μαθήματα στα οποία έχουν
δυσκολίες. Παράλληλα, λειτουργούν Ειδικά
Γυμνάσια και Τάξεις Ένταξης για παιδιά με
ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Επίσης από το 1996
λειτουργούν Σχολεία Διαπολιτισμικής
Εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση των
εκπαιδευτικών αναγκών ομάδων με κοινωνικές,
πολιτισμικές ή θρησκευτικές ιδιαιτερότητες.
Η αξιολόγηση στο Γυμνάσιο προκύπτει συνθετικά από
την καθημερινή προφορική εξέταση και την όλη
συμμετοχή του μαθητή στη διδακτική-μαθησιακή
διαδικασία, τις ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες, τις
ωριαίες υποχρεωτικές γραπτές δοκιμασίες, και τέλος,
τις γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις μετά τη λήξη
των μαθημάτων στο τέλος του έτους.
Στο τέλος του σχολικού έτους οι μαθητές που δε
συμπληρώνουν βαθμό προαγωγής σε κάποια μαθήματα,
παραπέμπονται σε συμπληρωματική εξέταση το
Σεπτέμβριο. Εκείνοι που δεν κρίνονται άξιοι
προαγωγής οφείλουν να φοιτήσουν και πάλι στην ίδια
τάξη ή εφόσον πρόκειται για μαθητές της τελευταίας
τάξης του Γυμνασίου, έχουν δικαίωμα να προσέρχονται
σε επαναληπτική εξέταση στις προβλεπόμενες
εξεταστικές περιόδους.
Οι απόφοιτοι Γυμνασίου λαμβάνουν Απολυτήριο Τίτλο, ο
οποίος τους παρέχει τη δυνατότητα ένταξης στο Β'
Κύκλο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Επίσης,
απόφοιτοι Γυμνασίου, ηλικίας άνω των 18 ετών,
μπορούν να γίνουν δεκτοί σε Τμήματα των
Ι.Ε.Κ, σε συγκεκριμένες ειδικότητες, όπου
φοιτούν μέχρι 2 εξάμηνα και αποκτούν Πιστοποιητικό
Επαγγελματικής Κατάρτισης επιπέδου 1.
Δομή, διάρκεια και στόχος
Το Ενιαίο Λύκειο θεσμοθετήθηκε με την
εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1997, με το Ν. 2525,
και αντικατέστησε τους παλαιούς τύπους λυκείων.
Στόχος του είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη των ικανοτήτων
- δεξιοτήτων του μαθητή και η προετοιμασία του ώστε
να αναλάβει υπεύθυνο ρόλο μέσα στη σύγχρονη
κοινωνία. Κύρια χαρακτηριστικά του είναι η έμφαση
στη γενική παιδεία και η μεγάλη δυνατότητα που
παρέχει για οριζόντια και κάθετη μετακίνηση στις
άλλες ισότιμες ή ανώτερες βαθμίδες του εκπαιδευτικού
συστήματος.
Το Ενιαίο Λύκειο αποτελείται από 3 τάξεις και η
φοίτηση διαρκεί τρία χρόνια. Η εισαγωγή των
αποφοίτων του Γυμνασίου στην Α' τάξη γίνεται χωρίς
εξετάσεις.
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Στην Α΄ τάξη του Ενιαίου Λυκείου το πρόγραμμα
αποτελείται από μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία
είναι κοινά για όλους τους μαθητές. Στη Β΄ τάξη οι
μαθητές είναι υποχρεωμένοι να επιλέξουν μία από τις
ακόλουθες Κατευθύνσεις: Θεωρητική, Θετική ή
Τεχνολογική. Έχουν, ωστόσο, τη δυνατότητα να
αλλάξουν κατεύθυνση, αν το επιθυμούν, μέχρι τα μέσα
Οκτωβρίου του εκάστοτε έτους. Τα μαθήματα
κατεύθυνσης στη Β΄ Λυκείου είναι τρία και καλύπτουν
7 ώρες την εβδομάδα. Στη Γ΄ Λυκείου τα μαθήματα
κατεύθυνσης είναι τέσσερα και καλύπτουν 12 ώρες την
εβδομάδα. Παράλληλα οι μαθητές του Ενιαίου Λυκείου
της Β΄ και Γ΄ τάξης παρακολουθούν και μαθήματα
γενικής παιδείας, που καλύπτουν 24 και 16 διδακτικές
ώρες την εβδομάδα σε κάθε τάξη αντίστοιχα. Σε όλες
τις τάξεις του Ενιαίου Λυκείου προσφέρονται μαθήματα
επιλογής από τα οποία οι μαθητές είναι υποχρεωμένοι
να παρακολουθούν τουλάχιστον 2 ώρες την εβδομάδα.
Εξετάσεις
Οι μαθητές της Α΄ και Β΄ τάξης του Ενιαίου
Λυκείου, στο τέλος του έτους, δίνουν εξετάσεις σε
επίπεδο σχολικής μονάδας στο σύνολο των μαθημάτων
τους, ενώ της Γ΄ τάξης, οι μαθητές δίνουν εξετάσεις
τόσο σε επίπεδο σχολικής μονάδας όσο και σε εθνικό
επίπεδο για να αποκτήσουν Απολυτήριο Ενιαίου
Λυκείου.
Οι κάτοχοι Απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου έχουν τις
εξής δυνατότητες:
- Να μπουν στην αγορά εργασίας εργαζόμενοι στο
δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα
-
Να εισαχθούν στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά
Ιδρύματα (Πανεπιστήμια) ή στα
Ανώτατα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα
(Τ.Ε.Ι.) της χώρας, συμμετέχοντας στις εξετάσεις
που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στο εθνικό
επίπεδο σε πέντε μαθήματα γενικής παιδείας και
σε τέσσερα μαθήματα κατεύθυνσης.
-
Να εισαχθούν σε δημόσια ή ιδιωτικά
Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ),
και να αποκτήσουν Δίπλωμα Επαγγελματικής
Κατάρτισης επιπέδου μεταδευτεροβάθμιας
επαγγελματικής κατάρτισης.
Εκτός από τα ημερήσια λειτουργούν και εσπερινά
Ενιαία Λύκεια με τετραετή φοίτηση για τους
εργαζόμενους νέους. Επίσης λειτουργούν Μουσικά
Ενιαία Λύκεια, Εκκλησιαστικά Ενιαία Λύκεια, Ενιαία
Λύκεια με Τμήμα Αθλητικής Διευκόλυνσης, Μειονοτικά
Ενιαία Λύκεια και Ενιαία Λύκεια
Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, καθώς και
Ενιαία Λύκεια Ειδικής Αγωγής και
Τάξεις Ένταξης για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές
ανάγκες.
Δομή, διάρκεια και στόχος
Τα Τ.Ε.Ε. υπάγονται στο Υπουργείο Εθνικής
Παιδείας και Θρησκευμάτων, ενώ επίσης
λειτουργούν Τ.Ε.Ε. υπό την εποπτεία και άλλων
Υπουργείων, καθώς και Τ.Ε.Ε. μαθητείας του
Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού
(Ο.Α.Ε.Δ.). Στόχος τους, σύμφωνα με το Ν. 2640/1998,
είναι ο συνδυασμός της γενικής παιδείας με την
εξειδικευμένη τεχνική και επαγγελματική γνώση, με
σκοπό την επαγγελματική ένταξη στην αγορά εργασίας.
Εκτός από τα ημερήσια λειτουργούν και εσπερινά
Τ.Ε.Ε. για εργαζόμενους έως 50 ετών που επιθυμούν να
βελτιώσουν τη θέση τους στην αγορά εργασίας. Οι
υποψήφιοι εισάγονται χωρίς εξετάσεις με απαραίτητη
προϋπόθεση να είναι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου ή
άλλου ισότιμου τίτλου του εξωτερικού.
Η φοίτηση στα Τ.Ε.Ε. διαρκεί έως και 3 χρόνια και
οργανώνεται σε δύο αυτοτελείς Κύκλους Σπουδών, οι
οποίοι περιλαμβάνουν επιμέρους τομείς και
ειδικότητες. Ο πρώτος κύκλος διαρκεί δύο χρόνια και
ο δεύτερος ένα χρόνο, ενώ για τα εσπερινά
προστίθεται ένα έτος για τον πρώτο κύκλο και ένα
εξάμηνο για τον δεύτερο.
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Το πρόγραμμα διδασκαλίας περιλαμβάνει βασικά
μαθήματα Γενικής Παιδείας, καθώς και Τεχνολογικά
(θεωρητικά και εργαστηριακά) μαθήματα των επιμέρους
Τομέων και Ειδικοτήτων. Οι Τομείς που λειτουργούν
και στους δύο κύκλους σπουδών είναι οι ακόλουθοι:
Ο αριθμός των Τομέων που λειτουργούν σε κάθε Τ.Ε.Ε.
εξαρτάται από τις τοπικές κοινωνικοοικονομικές
συνθήκες, τον αριθμό και τις προτιμήσεις των
μαθητών. Οι Τομείς διαιρούνται σε επιμέρους
Ειδικότητες στη Δεύτερη τάξη του Α΄ κύκλου και στο
Β΄ κύκλο σπουδών. Για την εργαστηριακή άσκηση των
μαθητών λειτουργούν ως χωριστές σχολικές μονάδες τα
Σχολικά Εργαστηριακά Κέντρα (Σ.Ε.Κ.).
Οι απόφοιτοι του Α΄ κύκλου σπουδών στα Τ.Ε.Ε.
μπορούν:
Οι απόφοιτοι του Β΄ κύκλου σπουδών στα Τ.Ε.Ε.
μπορούν:
Εξετάσεις και επίπεδο επαγγελματικής εκπαίδευσης
Μετά την ολοκλήρωση του Α΄ κύκλου σπουδών
διενεργούνται εξετάσεις εντός του σχολείου σε όλα τα
διδαχθέντα μαθήματα. Στους επιτυχόντες χορηγείται
Πτυχίο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης
επιπέδου 2 και θεωρούνται ικανοί να εκτελέσουν
αυτόνομα εξειδικευμένη, κυρίως χειρωνακτική εργασία.
Μετά την ολοκλήρωση του Β΄ κύκλου σπουδών οι μαθητές
παίρνουν, κατόπιν εξετάσεων που διενεργούνται εντός
του σχολείου σε όλα τα διδαχθέντα μαθήματα, Πτυχίο
Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου 3
και θεωρούνται ικανοί να εκτελέσουν τεχνική εργασία
που μπορεί να εκτελεστεί αυτόνομα ή και να
συνεπάγεται ευθύνες πλαισίωσης και συντονισμού. Για
όσους επιθυμούν συνέχιση των σπουδών τους σε Τ.Ε.Ι.
δίνουν εξετάσεις, σε πανελλαδικό επίπεδο, σε 2
μαθήματα Γενικής Παιδείας (Μαθηματικά και Νέα
Ελληνικά) και 1 μάθημα Ειδικότητας.
Πρόσθετη διδακτική στήριξη
Στους μαθητές του Ενιαίου Λυκείου και των Τ.Ε.Ε.
που παρουσιάζουν μαθησιακά κενά, η Πολιτεία παρέχει
δωρεάν Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη μέσα στα σχολεία,
τόσο σε μαθήματα Γενικής Παιδείας όσο και σε
μαθήματα Ειδικότητας. Επίσης, λειτουργούν Τεχνικά
Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια Ειδικής Αγωγής για
μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Οριζόντια μετακίνηση μεταξύ Ενιαίου Λυκείου και
Τ.Ε.Ε. Τα Ενιαία Λύκεια συνδέονται με τα Τ.Ε.Ε. με
οριζόντια διασύνδεση ώστε να είναι δυνατή η μετάβαση
του μαθητή από το ένα στο άλλο εφόσον το επιθυμεί.
Έτσι, ο απόφοιτος του Α΄ κύκλου Τ.Ε.Ε. μπορεί να
μεταβεί στη Β΄ τάξη του Ενιαίου Λυκείου, ενώ
αντίστροφα ο μαθητής του Ενιαίου Λυκείου μπορεί να
μεταβεί στην Α΄ τάξη του Α΄ κύκλου των Τ.Ε.Ε. και
στη Β΄ τάξη του Α΄ κύκλου των Τ.Ε.Ε. μόνο σε
συγκεκριμένους τομείς.
ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Δομή και στόχος
Στην Ελλάδα, με βάση το Ν. 2916/2001, η Τριτοβάθμια
Εκπαίδευση χωρίζεται σε Ανώτατη Πανεπιστημιακή
Εκπαίδευση, η οποία παρέχεται στα
Πανεπιστήμια, και σε Ανώτατη Τεχνολογική
Εκπαίδευση, η οποία παρέχεται στα
Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Τ.Ε.Ι).
Επιπλέον, από το ακαδημαϊκό έτος 1997/98
θεσμοθετήθηκε το Ελληνικό Ανοικτό
Πανεπιστήμιο (Ε.Α.Π.). Με διάταξη του
Συντάγματος, η επαγγελματική και η ειδική εκπαίδευση
παρέχονται επίσης και στις σχολές της Ανώτερης
Βαθμίδας Εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, η δομή της
Ελληνικής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχει ως εξής:
Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση:
Η Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση έχει ως αποστολή
την υψηλή θεωρητική και σφαιρική κατάρτιση του
μελλοντικού επιστημονικού δυναμικού της χώρας. Στην
Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση ανήκουν τα
Πανεπιστήμια, τα Πολυτεχνεία, η Ανώτατη Σχολή Καλών
Τεχνών και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Στην
Ελλάδα λειτουργούν 20 Πανεπιστήμια, σε διάφορες
πόλεις της χώρας, τα οποία αποτελούνται από Σχολές,
οι οποίες με τη σειρά τους διαιρούνται σε Τμήματα
και αυτά σε αντίστοιχους Τομείς.
Ανώτατη Τεχνολογική Εκπαίδευση: Η
Ανώτατη Τεχνολογική Εκπαίδευση έχει ως ρόλο να
συμβάλει στην αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας και
στην πρόοδο της επιστήμης και της εφαρμοσμένης
έρευνας. Η εκπαίδευση είναι προσανατολισμένη στην
αφομοίωση και μεταφορά των δεδομένων της επιστήμης
στην παραγωγή. Οι σπουδές στα Τ.Ε.Ι. σε σύγκριση με
αυτές στα Πανεπιστήμια έχουν περισσότερο εφαρμοσμένο
χαρακτήρα. Στην Ελλάδα υπάρχουν 15 Τ.Ε.Ι., τα οποία
αποτελούνται από δύο (2) τουλάχιστον Σχολές, που
περιλαμβάνουν δύο ή περισσότερα Τμήματα. Τα Τ.Ε.Ι.
λειτουργούν σε διάφορες πόλεις της χώρας, ενώ μερικά
έχουν και ανεξάρτητα παραρτήματα, δηλαδή ανεξάρτητα
Τμήματα σε άλλη πόλη. Στην Ανώτατη Τεχνολογική
Εκπαίδευση υπάγεται και η Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής
Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΑΣΠΑΙΤΕ), η οποία
αντικατέστησε πρόσφατα (Ν. 3027/2002) τη Σχολή
Εκπαιδευτικών Λειτουργών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
(ΣΕΛΕΤΕ). Στην ΑΣΠΑΙΤΕ ανήκει το Γενικό Τμήμα
Παιδαγωγικών Μαθημάτων (ΓΤΠΜ), το οποίο πήρε τη θέση
της Παιδαγωγικής Τεχνικής Σχολής (ΠΑΤΕΣ) και
καλύπτει μεγάλο μέρος της παιδαγωγικής επιμόρφωσης
των υποψηφίων εκπαιδευτικών Τ.Ε.Ε.
Tο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο:
Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (Ε.Α.Π) αποτελεί τη
βάση της ανοικτής και εξ αποστάσεως παρεχόμενης
εκπαίδευσης. Ο βασικός στόχος του Ε.Α.Π. είναι να
προσφέρει περισσότερες εκπαιδευτικές ευκαιρίες σ'
ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων και ηλικιακών ομάδων
με βάση την αντίληψη ότι η μόρφωση είναι δικαίωμα
όλων σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Το Ε.Α.Π.
λειτουργεί από το 1998 και εδρεύει στην Πάτρα.
Ανώτερη Εκπαίδευση: Στην Ανώτερη
Βαθμίδα Εκπαίδευσης υπάγονται διάφορες σχολές που
παρέχουν επαγγελματική ειδίκευση σε συγκεκριμένους
τομείς που αφορούν στη θρησκεία, στην τέχνη, στον
τουρισμό, στο ναυτικό, στο στρατό και στη δημόσια
τάξη. Πιο συγκεκριμένα, στις σχολές αυτές
περιλαμβάνονται οι Ανώτερες Εκκλησιαστικές Σχολές,
οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, οι Ανώτερες Σχολές
Χορού και Δραματικής Τέχνης, οι Ανώτερες Σχολές
Τουριστικής Εκπαίδευσης, οι Ανώτερες Σχολές
Υπαξιωματικών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και η
Ανώτερη Σχολή Αστυφυλάκων.
Σύμφωνα με το ισχύον Σύνταγμα, οι φορείς της
Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης αποτελούν Νομικά Πρόσωπα
Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), πλήρως αυτοδιοικούμενα,
που τελούν υπό την εποπτεία του κράτους και
χρηματοδοτούνται από αυτό.
Τα προγράμματα σπουδών προσφέρονται κύρια στην
Ελληνική γλώσσα. Ωστόσο, προσφέρονται εξειδικευμένα
προγράμματα σπουδών προπτυχιακού ή μεταπτυχιακού
επιπέδου σε ξένη γλώσσα. Παράλληλα, η γνώση μίας ή
περισσοτέρων ξένων γλωσσών αποτελεί απαραίτητη
προϋπόθεση για την εισαγωγή και παρακολούθηση των
μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών. Η φοίτηση, ως
επί το πλείστον, είναι δωρεάν με κάποιες εξαιρέσεις
που αφορούν κυρίως ορισμένα μεταπτυχιακά προγράμματα
σπουδών και τις σπουδές στο Ε.Α.Π.
Προϋποθέσεις Εισαγωγής
Βασική προϋπόθεση για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια
Εκπαίδευση είναι η κατοχή του απολυτηρίου του
Ενιαίου Λυκείου, ενώ ο αριθμός των φοιτητών που
εισάγονται σε κάθε Τμήμα των Πανεπιστημίων και των
Τ.Ε.Ι. καθορίζεται από το Υπουργείο Παιδείας σε
ετήσια βάση. Η διαδικασία εισαγωγής βασίζεται στην
επίδοση των μαθητών κατά τη Β΄ και τη Γ΄ τάξη σε
εννέα (9) μαθήματα Γενικής Παιδείας και Κατεύθυνσης,
που εξετάζονται σε θέματα πανελλαδικού επιπέδου,
συμπεριλαμβανομένης της προφορικής βαθμολογίας κατά
30% και της γραπτής βαθμολογίας κατά 70%.
Περισσότερες πληροφορίες για το σύστημα πρόσβασης
στην Ανώτατη Εκπαίδευση θα βρείτε στην ιστοσελίδα
του
Υπ.
Παιδείας. Δικαίωμα εισαγωγής σε
ορισμένο αριθμό θέσεων των Τ.Ε.Ι. έχουν και οι
απόφοιτοι των Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων
(Τ.Ε.Ε.). Δυνατότητα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια
Εκπαίδευση, χωρίς εξετάσεις, έχουν και όσοι έχουν
υπερβεί το 23ο έτος της ηλικίας τους μέσω των
εναλλακτικών μορφών Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης του
Ε.Α.Π. Όσον αφορά στις Σχολές Ανώτερης Εκπαίδευσης,
σε ορισμένες απ' αυτές δεν απαιτείται η συμμετοχή
στις γενικές εξετάσεις, αλλά ακολουθούν ειδικό
σύστημα εισαγωγής. Τέλος, αλλοδαποί απόφοιτοι
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Εξωτερικού μπορούν να
εισαχθούν στην ελληνική Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με
βάση το βαθμό του απολυτηρίου της χώρας τους. Η
εισαγωγή τους, βέβαια, εξαρτάται από τον αριθμό των
προσφερόμενων θέσεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων για
φοιτητές εξωτερικού και την πιστοποίηση για τη γνώση
της Ελληνικής γλώσσας μέσω ειδικών εξετάσεων που
διοργανώνονται από τα Πανεπιστήμια Αθηνών και
Θεσσαλονίκης. Πληροφορίες για τον τρόπο εισαγωγής
στην Ανώτατη Εκπαίδευση ελλήνων του εξωτερικού και
παιδιών υπαλλήλων που υπηρετούν στο εξωτερικό, θα
βρείτε στην ιστοσελίδα του
Υπoυργείου Παιδείας. Οι πολίτες
- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαλλάσσονται από
οικονομικές υποχρεώσεις για σπουδές στα Τ.Ε.Ι.,
χρειάζεται όμως να ανταποκριθούν σε συγκεκριμένες
οικονομικές υποχρεώσεις εάν επιθυμούν να σπουδάσουν
σε κάποιο από τα Ελληνικά Πανεπιστήμια.
Οι απόφοιτοι Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν
τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε Κατατακτήριες
Εξετάσεις για να εισαχθούν σε άλλα Τριτοβάθμια
Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Προγράμματα σπουδών
Πανεπιστήμια: Η φοίτηση στα
Πανεπιστήμια διαρκεί τέσσερα (4) έτη, εκτός από
ορισμένες Σχολές όπου η φοίτηση μπορεί να διαρκέσει
πέντε (5) ή έξι (6) έτη. Το ακαδημαϊκό έτος στα
Ελληνικά Πανεπιστήμια διαιρείται σε δύο εξάμηνα των
δεκατριών (13) πλήρων εβδομάδων διδασκαλίας και
τριών (3) εβδομάδων εξετάσεων. Οι φοιτητές
περατώνουν τις σπουδές τους με την πάροδο των
τεσσάρων ετών και εφόσον έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς
την παρακολούθηση και εξέταση των υποχρεωτικών
μαθημάτων, καθώς και των μαθημάτων επιλογής. Ο
τίτλος σπουδών στα Ελληνικά Πανεπιστήμια είναι το
Πτυχίο ή το Δίπλωμα ανάλογα με τη Σχολή φοίτησης. Τα
Πανεπιστήμια παρέχουν τίτλους σπουδών στα εξής
επιστημονικά πεδία:
- Ανθρωπιστικές, Νομικές και Κοινωνικές
Επιστήμες
- Θετικές Επιστήμες
- Επιστήμες Υγείας
- Τεχνολογικές Επιστήμες
- Επιστήμες Οικονομίας και Διοίκησης.
Τ.Ε.Ι.: Η φοίτηση στα Τ.Ε.Ι.
διαρκεί τέσσερα (4) έτη. Διαιρείται σε οκτώ (8)
εξάμηνα που περιλαμβάνουν τα προγράμματα διδασκαλίας
και το εξάμηνο εκπόνησης της πτυχιακής εργασίας,
κατά τη διάρκεια του οποίου είναι δυνατό να
πραγματοποιείται και η καθοδηγούμενη και
αξιολογούμενη άσκηση στο επάγγελμα. Ο τίτλος σπουδών
στα Τ.Ε.Ι. είναι το Πτυχίο. Τα Τ.Ε.Ι. παρέχουν
συνολικά 81 εξειδικεύσεις στους τομείς των:
- Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών
- Διοίκησης και Οικονομίας
- Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας
- Tεχνολογικών Εφαρμογών
- Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής
- Τεχνολογίας Γεωπονίας
-
Μουσικής Τεχνολογίας.
Ε.Α.Π: Το πρόγραμμα σπουδών στο
Ε.Α.Π. βασίζεται στη μέθοδο της εξ αποστάσεως
διδασκαλίας. Οι φοιτητές χρειάζεται να οργανώσουν
κατάλληλα το χρόνο τους ώστε να ανταποκριθούν στις
απαιτήσεις της μελέτης που επιβάλλει αυτή η
διδακτική μέθοδος. Το Ε.Α.Π. παρέχει πτυχίο ισότιμο
με το πτυχίο των "παραδοσιακών" Πανεπιστημίων.
Οργανώνει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα
σπουδών, καθώς και προγράμματα επαγγελματικής
κατάρτισης ή μετεκπαίδευσης που οδηγούν σε
πιστοποιητικά παρακολούθησης ή επιμόρφωσης.
Τέλος, στα περισσότερα Πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι. της
χώρας λειτουργούν Γραφεία Διασύνδεσης (Γ.Δ.), τα
οποία αποτελούν γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα στην
Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και την αγορά εργασίας. Μέσα
από τη στενή συνεργασία με παραγωγικούς φορείς
βοηθούν τους αποφοίτους και τελειοφοίτους να
μεταβούν ομαλά στον κόσμο της παραγωγής.
Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών
Στην Ελλάδα, τα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών
οδηγούν στην απόκτηση Μεταπτυχιακού
Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.).
Ο γενικός στόχος των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών
Σπουδών (Π.Μ.Σ.) είναι η διεύρυνση των σπουδών, σε
μεταπτυχιακό επίπεδο, με σκοπό την παροχή ειδίκευσης
σε διάφορες γνωστικές περιοχές. Στην Ελλάδα
λειτουργούν διακόσια δέκα τρία (213) Π.Μ.Σ. στα
Πανεπιστήμια και δώδεκα (12) Π.Μ.Σ. στο Ε.Α.Π. που
οδηγούν στην απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος
Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.). Στα μεταπτυχιακά προγράμματα
μπορούν να εγγραφούν απόφοιτοι των Πανεπιστημίων και
των Τ.Ε.Ι. Η εισαγωγή των υποψηφίων γίνεται με τη
διαδικασία της επιλογής ή των εξετάσεων (προφορικών
ή/και γραπτών). Επίσης, απαραίτητη προϋπόθεση
αποτελεί η γνώση μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας. Η
χρονική διάρκειά τους δεν μπορεί να είναι μικρότερη
από ένα ημερολογιακό έτος. Περισσότερες πληροφορίες
όσον αφορά στα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών
παρέχονται από την ιστοσελίδα του
Υπουργείου Παιδείας - μεταπτυχιακά
προγράμματα.
Προγράμματα Διδακτορικών Σπουδών
Οι Διδακτορικές Σπουδές οδηγούν στην απόκτηση
Διδακτορικού Διπλώματος. Ο γενικός
στόχος των σπουδών απόκτησης Διδακτορικού Διπλώματος
είναι η εξειδίκευση σε στρατηγικής σημασίας
γνωστικές περιοχές, και η εμβάθυνση και ανάπτυξη της
βασικής έρευνας σε διάφορες επιστημονικές περιοχές
με αποτέλεσμα τη σύγχρονη ενδυνάμωση του
επιστημονικού ιστού της χώρας. Για την απόκτηση
Διδακτορικού Διπλώματος απαραίτητη προϋπόθεση
αποτελεί η κατοχή Μεταπτυχιακού Διπλώματος
Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) σε όσα Πανεπιστήμια λειτουργούν
οργανωμένα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών. Η
εκπόνηση διδακτορικής διατριβής σε τμήματα των
Πανεπιστημίων που δε λειτουργούν οργανωμένα Π.Μ.Σ.
γίνεται ύστερα από αίτηση του υποψηφίου και αφού
ακολουθηθεί συγκεκριμένη διαδικασία. Υπάρχουν, δε,
ορισμένα Τμήματα των Πανεπιστημίων (π.χ.
Πολυτεχνείο) όπου παρέχεται η δυνατότητα απόκτησης
μόνο διδακτορικού διπλώματος. Οι προϋποθέσεις
εισαγωγής στα τμήματα αυτά καθορίζονται από τα ίδια
τα Τμήματα. Περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά στα
προγράμματα διδακτορικών σπουδών παρέχονται από την
ιστοσελίδα του
Υπουργείου Παιδείας - μεταπτυχιακά
προγράμματα.
|